Afgelegen dorpjes en Suriname: Het beloofde land

Ik ben eindelijk weer mobiel!

Voor diegene die het nog niet wisten: taxi's in de stad zijn niet gebruikelijk, iedereen heeft zijn eigen auto en heb je die niet, heel simpel, dan hebben we altijd nog...de fiets! Komt mijn Nederlandse helft hier ook nog goed van pas.
Dus, na bijna een week zonder vervoersmogelijkheden te hebben gezeten ben ik nu trotse eigenaar van een fiets, Surinaams exemplaartje welteverstaan. Deze fiets zijn wij (ik + de 3 andere meiden + Vadim the Dutchguy en Ferdy, een leraar uit Guadeloupe) namelijk afgelopen weekend gaan halen in Albina, een dorpje in Suriname welke aan de overkant van de rivier -Le Maroni- ligt. Grappig dus, je stapt in de 'pirogue' (een -door de locals- zelfgemaakte overdekte kano), en binnen 10 minuten ga je aan wal en sta je in Suri: "Fa wakaaaa? Mi lobi dati!" (Sranan of Sranantongo, de nu meest gesproken taal van Suriname, ook wel bekend als Taki-Taki maar dit is beter te vermijden aangezien dat beledigend is).

Goed, ons eerste weekendje in St. Laurent du Maroni en we besloten maar meteen een bezoekje te brengen aan Suriname vanwege de aantrekkelijke prijzen. En we waren niet de enige...de halve regio steekt massaal met hun pirogue'jes de Maroni over om inkopen te doen in Albina. Het leven hier in Frans Guyana is duur (de grenzen liggen dicht voor handel met andere Zuid-Amerikaanse landen, producten in de supermarkt hier zijn producten die ook gewoon bij de Super U in Frankrijk in de schappen liggen). In Suriname daarentegen vallen de prijzen nog mee, en zo heb ik voor 113€ een nieuwe fiets aangeschaft (hij kwam regelrecht uit de doos, wordt voor je neus in elkaar gezet, waarbij wederom geduld een schone zaak is).
Uiteindelijk vielen de supermarktprijzen nog tegen, zoveel goedkoper was het niet (afhankelijk van de producten ook) maar om daar nou elk weekend voor op en neer te gaan.. Misschien wordt het eerder een maandelijks uitje.
Oja. Het fietsje ging dus gewoon mee op de pirogue, de rivier over. Het kan hier allemaal (van matras, tot koelkast).

Blij met mijn fiets want nu kan ik er tenminste op uit!

Een week is voorbij gegaan en ik woon nog steeds bij de docente Portugees, op de bank in de woonkamer. Eigenlijk heb ik niks te klagen want het is een schat van een mens, kan bakken als de beste, kletst je de oren van je hoofd, lacht het hele huis bij elkaar en is altijd bereid om je te helpen (of het nou om mij gaat, of de meiden die momenteel in het internaat zitten). Dankzij haar persoonlijkheid kent ze ook het halve dorp, ze blijft me verbazen, of we nu onderweg zijn van de parkeerplaats naar de supermarkt (1 uur, 3 gesprekken later), of in de auto rijden (raampje open, vaart minderen en hardlopende mensen aanspreken): C'est Myrianne. Geweldig! Ik ga het samenwonen met haar wel missen, want ja…we hebben een huisje/appartementje op het oog en zullen waarschijnlijk volgende week verhuizen!

Met de drie andere taalassistentes (Nouschka -NL-, Rosa -UK- en Steph -USA-) hebben we besloten samen iets te delen en via een makelaar hebben we twee opties gekregen. De woningen zien er meer dan prima uit, ruimte genoeg, enige nadeel is dat we zelf de woning zullen moeten inrichten (het is dus niét gemeubileerd). Gelukkig hebben we daar Albina voor, met de inboedel op de boot! It's part of the experience zoals pap zou zeggen. We twijfelen nu alleen of we gaan voor een appartement, eerste verdieping, gelegen aan een drukke centrale weg van het centrum. Of een klein huisje (zó schattig, met een eigen mangoboom in de te tuin, wauw, hoe exotisch wil je het hebben) in een rustige wijk, net iets buiten het centrum en op enkele passen van de rand van rivier le Maroni, welke een prachtig uitzicht biedt (ik neem aan dat mijn omschrijving al een lichte voorkeur doet vermoeden).

Dus dat begint ook vorm te krijgen gelukkig! Alle onzekerheden van de afgelopen week (weken) beginnen langzaam weg te ebben.

Op 1 oktober zou officieel mijn contract ingaan, dus vorige week dinsdag was het plan om met mijn begeleider (deze persoon die, zo gezegd, niet wist dat zij haar assistent moest ophalen in Cayenne) naar Apatou gaan om kennis te maken met de directeuren van twee verschillende basisscholen waar ik werkzaam zal zijn. De afgesproken tijd, 8u/half9, werd al snel kwart over 11, werd al snel, afspraak gecanceld. Dat begon dus al goed, afspraken nakomen niet haar beste kant (ik vraag me nu dus ook af in hoeverre zij niet "op de hoogte was gehouden van mijn komst" of dat zij dit simpelweg was vergeten). In ieder geval, een dag later dan gepland ging ik dan alsnog naar het dorpje Apatou.

Apatou. Een dorpje grenzend aan de rivier de Maroni en Suriname, welke tot 3 jaar geleden alleen nog te bereiken was met de welbekende piroguejes (ik zag mezelf al elke dag met de kano aankomen, wie niet?). Gelukkig is in 2010 een weg aangelegd tussen St. Laurent en Apatou, waardoor je binnen 45 minuten in Apatou kan zijn. Deze weg is niet heel levendig, her en der zie je langs de kant van de weg, als je goed door alle wildernis van takken planten en bomen kijkt, kleine hutjes/huisjes/barakken: de woningen van de Bushinengues (letterlijk: mens van het bos), 1 van de volken in Guyane. Deze mensen leven nog heel traditioneel van hun eigen landbouw, visserij of jacht (vandaag zag ik er nog 1 langs de weg lopen met zijn jachtgeweer op de schouder). Je kunt je dus ook wel voorstellen wat dat op school oplevert: verwilderde, niet opgevoede en analfabete kindjes. Deze 3 gecombineerd maakt het erg lastig om les te geven. Zo heb ik dus al de meest angstaanjagende klassen mogen observeren: kinderen lopen ongevraagd, op blote voeten ook nog eens, door de klas, luisteren niet naar wat je zegt of praten terug in Ndyuka (uitermate frustrerend als zo'n kleine etterbal je in een onverstaanbare taal, waarschijnlijk, voor van alles zit uit te maken). Gelukkig heb ik daarnaast ook lieve klasjes waarmee ik ga samenwerken, waarbij iedereen keurig naast hun tafeltje gaat staan zodra je binnenkomt en met de handjes op de rug in koor bijna zingt: "Bonjour madame Céline". Zo schattig!
Dit was trouwens niet mijn eerste indruk van de klassen. Allereerst viel het meteen op dat iedereen, dat is dus alle klassen op school, dezelfde kleur draagt. Bij mij is iedereen geel (laat dat nou niet helemaal mijn favoriete kleur zijn, dat ter zijde, het is dat de docenten niet in geel hoeven te verschijnen). Daarnaast is er een duidelijk richtlijn wat betreft de kapsels: alle jochies hebben een gemillimeterde kroesharige koppie, de meisjes hebben de meest complexe ingevlochten constructies met kralen, heel veel kralen (Eerste gedachte: “Zou het zwaar zijn?” Tweede gedachte: ‘Is het, hoe meer kralen hoe rijker?’ Ik ben er nog niet achter..). Het geluid van de -tegen elkaar tikkende- kraaltjes went trouwens vanzelf.

Het feit dat deze etnische groep nog zeer traditioneel leeft, brengt ook met zich mee dat zij niet goed op de hoogte zijn van de schoolprocedures (en zich hier ook niet mee bezighouden, sommige ouders komen naar een ouderavond zonder ook maar te weten in welke klas hun kind zit).
Zo kwam ik, naast mijn bezoek aan Apatou, terecht in een ander dorpje: Mayman. Ik was hier niet van op de hoogte maar blijkbaar zou ik hier ook gaan werken. Het begint als volgt: bij de ingang werden we ontvangen door een groep moeders, die daar op hun -van huis meegebrachte plastic camping- stoelen voor de schoolingang waren geïnstalleerd en druk uiting gaven aan hun Ndyuka kreten middels wilde arm gebaren (later begreep ik waarom). Verderop, op de binnenplaats van de school, waren alle leraren verzameld. Oké, wat is hier aan de hand? De school was gesloten, het was onmogelijk om de klassen in te gaan omdat de deuren, middels kettingen, waren geblokkeerd (toch wel inventief dacht ik zo). Er werd dus gestaakt, de moeders kwam in opstand; de school werd slecht georganiseerd, er kwam materiaal tekort, kinderen leerden niks en er werd te streng (hardhandig werd het zelfs genoemd) met de kinderen omgegaan. De directeur was om deze reden ook niet aanwezig omdat het één en ander geregeld moest worden, dus moest ik de volgende dag maar (alleen, nu was ik nog samen met mijn begeleider) opnieuw deze school bezoeken. Wat meteen ook de laatste keer zou zijn.

Volgens mijn contract ben ik dus in Apatou geplaatst, nu had ik ervoor kunnen kiezen om (voor het gemak) ook hier te gaan wonen maar, ach nee, dat leek me toch niet echt verleidelijk voor een periode van 7 maanden. Ik zit nu dus in de stad St. Laurent, wat betekent dat ik middels carpoolen (wat hier echt héel héel gebruikelijk is, mensen bieden zelfs ritten aan op een speciale website) naar Apatou ga. Geen enkel probleem voor mij (ook al is om 6.15 vertrekken wel erg vroeg) maar dan wil ik ook wel op bestemming worden afgezet!! Wat dus niet mogelijk is voor het dorpje Mayman (de redenen zijn niet de moeite om hier benoemd te worden, het kan gewoon niet. Punt.) Dus, ik werd ‘netjes’ aan de kant van deze uitgestorven -met her en der een barakje- weg afgezet en mocht dus gaan lopen. Het is niet heel ver, dus dat is het probleem niet, maar om vervolgens, op de terugweg, een half uur langs de kant van deze zelfde weg te moeten staan wachten om weer opgehaald te worden ging mij te ver. Ze zeggen altijd dat meisjes in dit soort landen niet alleen moeten liften, nou, al was ik niet opzettelijk aan het liften, anderen weten dit niet en dus voelde ik me totaal niét veilig. Mayman is voor mij dus geen optie, mits er fatsoenlijk vervoer kan worden geregeld maar dat kan dus niet.

Momenteel zijn we (beter gezegd, mijn begeleider) aan het kijken of ik nu 2 dagen in de week aan de slag kan op een basisschool in St. Laurent. Daardoor hoef ik maar 2 dagen naar Apatou, wat heel fijn is! Mijn rooster staat dus nog niet voor 100% vast en dus ben ik ook nog niet begonnen met de lessen. Wel heb ik mijn eerste les al in elkaar gezet voor volgende week in Apatou, een simpel lesje aangezien het een week voor de (twee weken durende!) herfstvakantie is.
Het lesgeven zal even wennen worden aangezien ik de totale verantwoordelijkheid krijg voor zowel de inhoud en de uitvoering van de lessen. De basisschool leerkrachten hebben geen kennis van de Nederlandse taal en lesmateriaal voor beginners bestaat hier niet. Ik ben nu dus druk aan het zoeken naar liedjes, spelletjes, gedichtjes etc etc om de kinderen spelenderwijs te laten onderdompelen in de Nederlandse taal.

Alle tips zijn meer dan welkom!!

Veel groetjes, liefs, kusjes en knuffels aan jullie allemaal, ik wou dat ik een beetje warmte die kant op kon sturen want ik heb méer dan genoeg (of ik er ooit aan ga wennen betwijfel ik)